Bạn đã bao giờ bị thị trường “gài bẫy” dẫn đến cháy sạch tài khoản chưa? Khi bạn cho rằng mình đã phân tích khá chính xác và các điều kiện thị trường đều phù hợp với nhận định của bạn nhưng kết cục là vẫn bị một vố rất đau, những lúc như thế bạn có nghĩ là do chiến lược của bạn có vấn đề hay là thị trường có vấn đề?
Chiến lược của bạn có thể có vấn đề nhưng thị trường thì không thể có vấn đề mà vấn đề duy nhất ở đây là các bạn chưa thật sự thấu hiểu thị trường.
Bản chất của thị trường tài chính không dễ xơi như bạn nghĩ, nó sẽ liên tục tạo ra những cái bẫy để săn các trader còn non yếu về kinh nghiệm, nếu bạn không trang bị đầy đủ những kiến thức hoặc không đủ bản lĩnh, bạn sẽ dễ dàng trở thành con mồi của những cái bẫy đó.
Và 2 trong số những cái bẫy phổ biến nhất trên các thị trường như chứng khoán, forex hay tiền điện tử chính là Bull trap và Bear trap.
Vậy Bull trap, Bear trap là gì? Làm sao để tránh được 2 bẫy giá này hoặc nếu như đã lỡ mắc bẫy thì làm cách nào để hạn chế thua lỗ? thì trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau làm rõ các vấn đề đó.
1. Bẫy Bull Trap là gì ? Bẫy Bear Trap là gì ?
Bẫy Bull Trap (Bẫy Tăng Giá) là tín hiệu giả đảo chiều xuất hiện khi thị trường đi xuống, do đó khiến rất nhiều trader “ôm hận”. Vậy Bẫy Bull Trap trong chứng khoán là gì?
Bull trap áp dụng trong tất cả các loại hình giao dịch tài chính như chứng khoán, tiền số, forex, hàng hóa…
Chẳng ai muốn dính bẫy nhưng trong đời của Trader, chắc hẳn bạn sẽ dính vài lần, thậm chí nhiều lầm. Điều khác biệt giữa trader chuyên nghiệp và gà mờ thể hiện ở 3 điểm:
- Trader chuyên nghiệp có khả năng nhận diện Bull trap cao hơn
- Trader chuyên nghiệp tần số dính bẫy Bull Trap thấp hơn
- Trader chuyên nghiệp có cách xử lý khi dính bẫy Bull Trap tốt hơn.
Nếu bạn nghĩ Trader chuyên nghiệp không bao giờ được phép dính bẫy Bull Trap thì bạn sẽ không thành Trader giỏi được đâu!
Barcelona là đội bóng giỏi vẫn có nhiều trận thua. Buffett thiên tài đầu tư vẫn có những sai lầm trong lĩnh vực chứng khoán mà.
Nhưng yên tâm là ngay lúc này, thông qua bài viết phân tích này chắc hẳn bạn sẽ có những kiến thức bổ ích để nhận diện Bull Trap để phòng tránh, hạn chế dính bẫy và thiệt hại khi “lỡ tay” enter mua cổ phiếu dính đúng cái Bẫy Tăng Giá.
Bẫy Bull Trap (Bẫy tăng giá) là một tín hiệu giả xuất hiện khi thị trường/cổ phiếu đi xuống (downtrend), Bull Trap xuất hiện khi Trader nghĩ là cổ phiếu sẽ đảo chiều và phục hồi, bắt đầu một chu kỳ tăng giá mới.
Thấy ngon ăn quá, Trader nhảy vào đớp con mồi, bởi họ nghĩ rằng cổ phiếu sẽ lên. À dè, cổ phiếu quay đầu cắn nhà đầu tư, những phiên đỏ lửa xuất hiện và trader sẽ tiếp tục cắt tiết và thua lỗ.
“Thấy tăng nhưng lại giảm”, “thấy mồi thơm nhưng ai dè mình là con mồi” do đó mới gọi là Bẫy (Trap), Trader nghĩ cổ phiếu tăng nhưng hóa ra là giảm đó gọi là Bẫy Tăng Giá hay Bull Trap.
Bẫy Bull Trap cũng thể hiện là Bên bán vẫn chiếm ưu thế, kiểm soát hành động giá nên giá sẽ tiếp tục giảm
Vì thế Bull Trap, là cái bẫy tăng giá khá nguy hiểm đối với túi tiền nhà đầu tư.
Ngược lại với Bull Trap, Bear trap (bẫy giảm giá) là tín hiệu đảo chiều giảm giả trong thị trường đang có xu hướng tăng. Khi giá bắt đầu phá vỡ ngưỡng hỗ trợ, các trader nghĩ rằng thị trường sẽ đảo chiều giảm và nhanh chóng vào lệnh Sell với kỳ vọng đón đầu xu hướng mới. Nhưng thật không may, giá chỉ vừa giảm xuống một chút đã nhanh chóng quay đầu đi lên, tiếp tục xu hướng tăng ban đầu.
Khi trader tin chắc rằng thị trường sẽ đảo chiều tăng nhưng giá vẫn tiếp tục giảm thì đó chính là bẫy tăng giá (bull trap). Ngược lại, khi trader tin rằng thị trường đảo chiều giảm nhưng giá cứ tiếp tục tăng thì đó là bẫy giảm giá (bear trap).
Bull trap, bear trap còn được xem là các false breakout (phá vỡ giả).
Bull trap, bear trap xảy ra trên hầu hết các thị trường tài chính như chứng khoán, forex và cả tiền tiền tử.
2. Tâm lý thị trường đằng sau các bẫy giá
Đối với bull trap, khi giá tăng lên và bắt đầu chạm kháng cự, sẽ có 2 khả năng xảy ra: hoặc là giá quay đầu hoặc là giá phá vỡ ngưỡng và đi lên.
Lúc này, một số trader nghĩ rằng giá sẽ breakout và đảo chiều tăng, họ vào lệnh Buy bằng mọi giá (lệnh Market) để có thể đón đầu xu hướng làm cho giá tăng lên phá vỡ ngưỡng kháng cự. Số còn lại kỳ vọng giá sẽ pullback lại trước khi tăng nên đặt lệnh giới hạn mua làm cho đà tăng của giá giảm đi.
Giai đoạn giằng co diễn ra, khi giá giảm xuống một ít, các trader vào lệnh Market bắt đầu hoảng loạn, một số đóng vị thế để hạn chế lỗ làm cho giá tiếp tục đi xuống. Khi giá quét stop loss của các trader này, họ lại bắt đầu nhanh chóng bán ra, càng đẩy giá xuống thấp hơn. Và đó là kết quả của Bull trap.
Bên cạnh đó, khi một xu hướng giảm mạnh, các trader bên ngoài thị trường thường hay tiếc nuối vì đã không nhập cuộc sớm hơn, đặc biệt, đây là tâm lý của hầu hết các trader mới, thiếu kinh nghiệm.
Khi giá bắt đầu phá vỡ ngưỡng kháng cự, thậm chí tăng lên rất mạnh mẽ, điều này cho thấy xu hướng giảm đã bắt đầu kiệt sức. Tín hiệu này đã phần nào thỏa mãn được tâm lý của những trader đó, họ nhanh chóng vào cuộc để bù lại phần lợi nhuận đã bị bỏ lỡ.
Lợi dụng tâm lý còn quá non nớt này, một cái bẫy đã được giăng sẵn từ các trader chuyên nghiệp, khi những trader non nớt kia đồng loạt vào lệnh Buy làm cho giá tăng lên thì các pro trader này đã chờ sẵn để bán ra với giá cao. Lượng bán quá lớn làm cho giá quay đầu đi xuống. Lúc này, những tâm hồn “yếu ớt” bắt đầu đóng vị thế để sửa chữa sai lầm, đẩy giá xuống sâu hơn.
Trường hợp bear trap có thể được giải thích theo hướng ngược lại.
3. Các bước tạo nên một Bull Trap (Bẫy tăng giá), Bẫy Bear Trap (Bẫy giảm giá)
Nhìn chung thì Bull Trap sẽ có 5 giai đoạn, tuy nhiên áp dụng vào thực chiến, thì các giai đoạn này có thể thay đổi, do đó Trader cần linh hoạt.
Bull trap thường xuất hiện ở các ngưỡng cự hoặc điểm kháng cự. (Điểm Pivot, Đường Trung Bình Động, đường kháng cự ngang… hoặc chính Price Action (Hành động giá) cũng thay đổi đặc điểm của bẫy tăng giá. Tuy nhiên bản chất gồm 6 giai đoạn:
- Khi giá tăng lên, và đạt ngưỡng kháng cự, thì 2 trường hợp xảy ra: quay đầu giảm tiếp (không có bẩy tăng giá), hoặc sẽ phá kháng cự và đi lên một chút.
- Một số Trader nghĩ là break out, cổ phiếu đã đột phát và thi nhau nhảy vào đặt lên “ăn hàng”, thường mua bằng mọi giá (lệnh thị trường).
- Lệnh Giới Hạn (LO) được tung ra lấp đầy, do đó làm giảm đà tăng, cổ phiếu ngừng tăng cao
- Tiếp tục, vì đây là giai đoạn giằng co, nên khi giá xuống, một số trader sẽ hoảng loạn, và đóng vị thế mua của mình
- Giá tiếp tục đi xuống đến mức giá cắt lỗ của trader, và họ sẽ bán cổ phiếu ra và giá sẽ thấp hơn. Do đó, Bull Trap xuất hiện
Khi Bull Trap xuất hiện, có thể xem là cuộc khởi nghĩa thất bại, và Bên bán vẫn làm chủ tình hình!
Lưu ý:
Nhiều trader nghĩ rằng bẫy Tăng giá dễ dàng được phát hiện, nhưng tất cả là lỗi nhận thức muộn, khi Bull Trap đã hình thành.
Mỗi thị trường, mỗi đất nước sẽ có những khác biệt nhất định trong Bull Trap (Chứng khoán, forex hay tiền số…)
Bẫy tăng giá cũng phụ thuộc vào năng lực chủ quan, và khung thời gian bạn đánh giá.
Bear trap thường được người giao dịch dùng để đánh lừa các nhà đầu tư bán ra các cổ phiếu của họ với giá rẻ. Bởi vì, chúng khiến một số nhà đầu tư nhận định không chính xác rằng thị trường đang đi xuống. Điều đó thúc giục họ quyết định bán để cắt lỗ hoặc giảm thiểu rủi ro.
Bear trap có thể khiến nhà đầu tư mong đợi sự suy giảm giá trị của một công cụ tài chính. Khiến cho một số nhà đầu tư ra quyết định bán khống tài sản. Tuy nhiên, tất cả đã nằm trong kịch bản và các nhà đầu tư phải chịu lỗ.
Thực tế, giá chứng khoán sẽ trở lại bình thường và có thể tăng lên. Và người giăng bẫy này sẽ được hưởng lợi vì mua được chứng khoán giá rẻ.
Cơ chế tạo nên bẫy Bear Trap – bẫy giảm giá ngược lại với bẫy Bull Trap.
4. Cách nhận biết Bull Trap, Bear Trap
Việc nhận biết được một sự phá vỡ có phải là bẫy giá hay thật sự là một tín hiệu breakout tốt là rất hữu ích để trader có thể tận dụng cơ hội mang về lợi nhuận hoặc phòng tránh được rủi ro.
Có rất nhiều phương pháp, công cụ để nhận biết bẫy giá, và trong bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày một số công cụ phổ biến nhất, đó là Fibonacci, tín hiệu hội tụ/phân kỳ từ các chỉ báo và price action.
Các bước chung để nhận diện một sự phá vỡ có phải là bẫy giá hay là breakout thật:
- Bước 1: xác định các vùng giá quan trọng, các ngưỡng kháng cự/hỗ trợ
- Bước 2: khi giá bắt đầu phá vỡ ngưỡng kháng cự/hỗ trợ, sử dụng các công cụ nhận diện để xác định giá có đảo chiều hay không
Lưu ý: giá có thể phá ngưỡng và quay đầu trong cùng một phiên giao dịch hoặc có thể phá ngưỡng, sau đó một vài phiên rồi mới quay trở lại.
- Fibonacci
Fibonacci là một trong những công cụ hỗ trợ rất tốt trong việc nhận diện bẫy giá. Khi giá phá vỡ ngưỡng kháng cự hay hỗ trợ thì tín hiệu breakout này sẽ là bẫy bull trap hoặc bear trap nếu giá dừng lại tại một trong các tỷ lệ quan trọng của Fibonacci.
Ví dụ: Fibonacci nhận diện bear trap
Giá phá vỡ đường hỗ trợ bằng một cây nến giảm mạnh càng củng cố lòng tin của các trader rằng giá sẽ breakout và đảo chiều giảm. Nhưng sau khi phá vỡ, giá chỉ dừng lại ở mức Fibonacci 0.382 và sau đó quay ngược lên trên.
Việc giá dừng lại ở một tỷ lệ quan trọng của Fibonacci và quay đầu chứng tỏ xu hướng tăng ban đầu vẫn còn rất mạnh, khả năng đảo chiều là không thể xảy ra và tín hiệu phá vỡ này là giả, đây là bear trap.
Ví dụ: Fibonacci nhận diện bull trap
Giá phá vỡ trendline bằng một cây nến tăng mạnh, đồng thời xu hướng downtrend phía trước có độ dốc khá lớn và kéo dài trong thời gian khá lâu. Cả 3 yếu tố đó tạo điều kiện để củng cố thêm lòng tin để các trader vào lệnh Buy với kỳ vọng xu hướng giảm đã kiệt quệ, thị trường sẽ đảo chiều tăng.
Nhưng sau khi giá tăng lên thì bắt đầu chững lại và dừng ngay tại tỷ lệ 0.5 quan trọng của Fibonacci, dự báo giá sẽ hồi lại sau đợt tăng này và kết quả chính xác là như thế. Đây chỉ là một bẫy bull trap chứ không phải tín hiệu đảo chiều tăng.
- Phân kỳ/hội tụ giữa chỉ báo và giá
Các chỉ báo được sử dụng để nhận diện bull trap hay bear trap thường là MACD, RSI, Stochastic… Trong bài viết này, chúng tôi sẽ lấy ví dụ minh họa về chỉ báo MACD.
Giá phá vỡ đường xu hướng đóng vai trò là một mức hỗ trợ, dự báo khả năng thị trường đảo chiều giảm. Tuy nhiên, lúc này lại xuất hiện tín hiệu hội tụ giữa giá và đường MACD, đồng thời, một cây nến tăng mạnh với chiều dài lớn hơn cả cây nến phá vỡ giảm phía trước cho thấy khả năng đảo chiều rất khó xảy ra, trader có thể xác định đây chỉ là bẫy bear trap để tránh vào lệnh Sell trong trường hợp này.
- Price action
Khi thị trường phá vỡ các ngưỡng giá quan trọng, hãy xác định hành vi của giá thông qua các mẫu hình nến, mẫu hình giá. Nếu hành động giá phù hợp với sự phá vỡ thì đó là tín hiệu breakout, thị trường sẽ đảo chiều, ngược lại thì đó chỉ là bẫy giá bull trap hoặc bear trap.
Thị trường đang trong một xu hướng tăng, khi giá bắt đầu giảm và vượt qua ngưỡng hỗ trợ, nếu các bạn nôn nóng, thấy giá vụt mạnh xuống rồi vào lệnh Sell ngay thì rất rủi ro. Trong trường hợp này, hãy chờ đợi cho cây nến phá vỡ kết thúc, quan sát nó cùng với một vài phiên giao dịch sau đó.
Trong tình huống này, nến phá vỡ là một cây bullish pin bar với đuôi nến khá dài, chứng tỏ lực mua đang rất mạnh, giá không thể giảm sâu hơn nữa. Các bạn hoàn toàn có thể dự đoán được đây chính là bear trap thông qua phân tích hành động giá.
Giá 2 lần phá vỡ đường trendline đang đóng vai trò như một ngưỡng hỗ trợ. Nếu vội vàng, trader sẽ rất dễ vào lệnh Sell vì cho rằng giá sẽ thật sự phá vỡ ngưỡng hỗ trợ này và giảm mạnh xuống, đảo chiều xu hướng. Nhưng ngay sau đó, mô hình Bullish Engulfing được thiết lập và giá đã nhanh chóng đi lên lại. Đây chính là bear trap.
5. Làm sao để tránh được bẫy giá?
Chúng ta không thể 100% tránh được bẫy giá. Không phải nói điềm “gỡ” gì hết, để tồn tại và phát triển trên con đường đầu tư, thì chúng ta phải biết phòng ngừa rủi ro trước, đừng để mất bò mới lo làm chuồng.
Ngay đến những trader chuyên nghiệp cũng đã trải qua không ít lần dính bẫy bull trap hoặc bear trap thì với một trader mới và thiếu kinh nghiệm sẽ rất khó để tìm ra một phương pháp gì cụ thể để tránh được điều này.
Quan trọng là làm sao để hạn chế nhất có thể hoặc nếu đã sập bẫy rồi thì giải quyết làm sao để thua lỗ là ít nhất.
Vậy thì làm sao để hạn chế sập bẫy nhất có thể?
Câu trả lời duy nhất và khả thi nhất chính là tích lũy kiến thức và kinh nghiệm.
Chalie Munger từng phát biểu:
“Hãy chỉ cho tôi chỗ tôi chết, để tôi không bao giờ đến đó”
Phòng bệnh bao giờ cũng tốt hơn chữa bệnh, tuy nhiên đa số trader suy nghĩ cứ thử đi, đến đâu hay đến đó. Điều đó khiến hơn 90% không thể tồn tại, thua lỗ và cháy tài khoản. Do đó bạn cần:
- Trang bị cho bạn kiến thức tốt về phân tích kỹ thuật
Bẫy giá chỉ là 1 dạng bẫy trong đầu tư chứng khoán, cổ phiếu, forex hay tiền số… Để giúp trader tránh các bẫy không chỉ là bẫy giá, mà nhiều bẫy khác, Bạn cần trang bị cho mình kiến thức phân tích kỹ thuật tốt.
Nếu không có kiến thức thì giống như ra đại dương mà không có la bàn
- Hiểu biết về tâm lý thị trường và tâm lý bản thân
“Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng” – Mỗi lần dính bẫy là mỗi lần “cắt tiết” thua lỗ. Một trong những lý do khiến trader bị thua lỗ nữa là không hiểu diễn biến đúng tâm lý thị trường, càng không làm chủ được sự tham lam và sợ hãi của bản thân.
Bạn tham khi số đông tham, bạn sợ hãi khi số đông sợ hãi. Bạn bị động và bị cuốn vào lối chơi của Thị Trường, không làm chủ bản thân nên dính vào bẫy giá.
- Trang bị cho mình cả kiến thức chung, kiến thức cơ bản và thực hành với nó.
Một trong 3 giả định của phân tích kỹ thuật là: “Giá phản ánh tất cả”, và chỉ cần xác định cung cầu là được rồi; chỉ cần Cung tăng Cầu giảm thì giá sẽ giảm, Ngược lại, Cung Giảm & Cầu tăng thì giá sẽ tăng. Nhưng liệu có đúng 100%?
Tuy nhiên, nếu bạn không trang bị cho bạn kiến thức chung: – Những yếu tố nào khiến giá cổ phiếu tăng? Những rủi ro tiềm ẩn mà trader phải đối mặt?…
Ví dụ: Thanh khoản, vốn hóa thị trường, tỷ lệ đòn bẩy tối ưu, các chỉ số định giá cổ phiếu
Kinh nghiệm thì chỉ được tích lũy sau những lần thực hành trên thị trường. Không ai sinh ra đã giỏi ngay về một lĩnh vực nào đó mà muốn thành công phải trải qua quá trình luyện tập. Nghề trader cũng vậy, để có được những kinh nghiệm riêng cho mình, đòi hỏi các bạn phải đánh đổi thời gian, công sức và cả tiền bạc. Nhưng không phải thực hành một cách vô tội vạ mà chỉ thực hành dựa trên những kiến thức đã học được.
Làm sao để hạn chế thua lỗ khi sập bẫy?
Không ai khi mới bước vào giao dịch trên thị trường này đều không dính phải bull trap hay bear trap. Nhưng tại sao chỉ có một vài người thua ít mà lại có rất nhiều người cháy tài khoản? Đơn giản vì họ không tuân thủ theo các nguyên tắc đầu tư sau đây:
- Không đặt stop loss cho lệnh giao dịch. Tất cả các trader chuyên nghiệp, các chuyên gia tài chính đều đặt stop loss và xem đó như là một công cụ không thể thiếu khi vào lệnh, vậy thì một trader mới, thiếu kinh nghiệm lấy lý do gì để không đặt stop loss?
- Điểm cắt lỗ không được quá 2% tổng tài khoản cho một lệnh giao dịch.
- Không sử dụng tỷ lệ đòn bẩy cao.
- Nếu trên thị trường chứng khoán có nguyên tắc “Không nên đặt tất cả trứng vào cùng một rổ” thì ở thị trường forex cũng sẽ có nguyên tắc tương tự, tức là không nên “All in one” – tất cả vào một lần duy nhất. Phân bổ nguồn vốn hợp lý sẽ giúp hạn chế được rủi ro.
Qua bài viết này, hy vọng các bạn sẽ có thêm kiến thức về bull trap và bear trap. Hãy nâng cao kiến thức và luyện tập thật nhiều để hạn chế rủi ro nhiều nhất có thể từ những “cái bẫy” của thị trường. Theo dõi website của chúng tôi thường xuyên để cập nhật những bài học hữu ích nhất về kiến thức chứng khoán cũng như thông tin mới nhất nhé !